Մարդկային ռեսուրսների կառավարման ժամանակակից ռազմավարությունները

Մարդկային ռեսուրսների (HR) ոլորտը վերջին տասնամյակում դարձել է բիզնեսի կայունության ու մրցունակության առանցքային գործոններից։ Եթե նախկինում HR բաժնի դերը սահմանափակվում էր աշխատակիցների հավաքագրմամբ և փաստաթղթային գործընթացներով, ապա այսօր այն ընդգրկում է կազմակերպության ամբողջական ռազմավարության մի մասը։

Հայաստանում հատկապես ՏՏ, ծառայությունների և արտադրական ոլորտներում նկատվում է մարդկային ռեսուրսների կառավարման մշակույթի թարմացում, և կազմակերպությունները ակտիվորեն ներդնում են համաշխարհային լավագույն փորձը։

Այս հոդվածում կներկայացնեմ այն հիմնական ժամանակակից HR ռազմավարությունները, որոնք ոչ միայն ապահովում են աշխատակիցների արդյունավետությունը, այլև բարձրացնում են նրանց հավատարմությունն ու երկարաժամկետ ներգրավվածությունը։

Այսօր գրեթե անհնար է պատկերացնել արդյունավետ HR կառավարում առանց թվային լուծումների։ HRIS (Human Resource Information System) համակարգերը թույլ են տալիս մեկ վայրում պահել և կառավարել․

• Աշխատակիցների անձնական տվյալները,
• Աշխատաժամանակի և արձակուրդների հաշվառումը,
• Գործունակության գնահատման արդյունքները,
• Վարձույթի և նոր աշխատակիցների ընդունման գործընթացները։

Հայաստանում խոշոր ընկերությունները արդեն ներդնում են նման համակարգեր, իսկ փոքր բիզնեսները աստիճանաբար հետևում են այս օրինակին։ Թվայնացումը հատկապես կարևոր է այն կազմակերպությունների համար, որոնք ունեն հիբրիդ կամ հեռավար աշխատանքային մոդելներ։

Կորոնավիրուսային համավարակը ամբողջ աշխարհում փոխեց աշխատելու ձևերը։ Հայաստանում էլ հիբրիդ և հեռավար աշխատանքի մոդելները դարձան նորմ։

Այսօր կազմակերպությունների մեծ մասը փորձում է գտնել հավասարակշռություն․ գրասենյակային աշխատանքի միջոցով պահպանվում է թիմային ինտեգրացիան, իսկ հեռավար աշխատանքը ապահովում է ճկունություն և աշխատակիցների բարձր բավարարվածություն։

HR մասնագետի պարտականությունն է մշակել հստակ կանոններ՝ ինչպես ապահովել արդյունավետ հաղորդակցություն և թիմային համագործակցություն տարբեր միջավայրերում։

Կազմակերպության հաջողությունը շատ հաճախ կախված է ոչ թե միայն աշխատակիցների մասնագիտական հմտություններից, այլև նրանց ներգրավվածությունից։ Ներառական, ընկերական և կրթական կորպորատիվ մշակույթը մեծացնում է աշխատակիցների հավատարմությունը և նվազեցնում կադրերի արտահոսքը։

Ներգրավվածությունը բարձրացնելու համար կիրառվում են․

• Թիմային միջոցառումներ,
• Վերապատրաստման ծրագրեր,
• Անհատական աճի հնարավորություններ։

Սա հատկապես կարևոր է ստարտափներում և միջազգային ընկերություններում, որտեղ թիմային ոգին և արագ ադապտացվելու ունակությունը վճռորոշ են։

Ժամանակակից HR ռազմավարության առանցքում աշխատակիցների շարունակական ուսուցումն է։ Դասընթացները, մենթորինգի ծրագրերը և անհատական զարգացման պլանները ոչ միայն բարձրացնում են աշխատակցի հմտությունները, այլև ապահովում են նրանց կարիերայի աճը։

Օրինակ՝ Project Manager դասընթացը օգնում է մասնագետներին ձեռք բերել կառավարման նոր հմտություններ և արագ առաջխաղանալ իրենց ոլորտում։
Այս մոտեցումը հատկապես կարևոր է Հայաստանում, որտեղ մրցակցությունը ՏՏ և բիզնես ոլորտներում օրեցօր աճում է։

Վերջին տարիներին աճում է կազմակերպությունների ուշադրությունը աշխատակիցների հոգեբանական ապահովման նկատմամբ։ Մշտական ծանրաբեռնվածությունը, հեռավար աշխատանքի մեկուսացումը և կարիերայի արագ զարգացումը կարող են հանգեցնել սթրեսի ու բեռնվածության։

Այդ պատճառով HR բաժինները ներդնում են․

• Հոգեբանական խորհրդատվության ծրագրեր,
• Աշխատավայրում հանգստի և վերականգնման միջոցառումներ,
• Աշխատանք–կյանք հավասարակշռության ապահովման քաղաքականություններ։

Այս մոտեցումը ոչ միայն բարելավում է աշխատակիցների առողջությունը, այլև նվազեցնում է բացակայության դեպքերը։

Big Data-ն և HR analytics-ը դառնում են անբաժանելի գործիքներ։ Վերլուծելով աշխատակիցների վարքագիծը, բավարարվածությունը և արդյունավետությունը՝ կազմակերպությունները կարողանում են կանխատեսել խնդիրները և մշակել առավել ճշգրիտ ռազմավարություններ։
Օրինակ՝ տվյալների վերլուծությունը ցույց է տալիս, թե որ բաժիններում կա կադրերի բարձր արտահոսք և ինչ միջոցներով կարելի է նվազեցնել այն։

Հայաստանում մեծ ուշադրություն է դարձվում կանանց և երիտասարդների ներառմանը։ Շատ կազմակերպություններ ներդնում են ծրագրեր, որոնք խրախուսում են կանանց առաջնորդության դերի մեծացումը և երիտասարդ մասնագետների արագ ինտեգրումը։

Նման մոտեցումները նպաստում են հավասար հնարավորությունների ստեղծմանը և ավելի մրցունակ շուկայի ձևավորմանը։

Հայաստանը փորձում է համահունչ քայլել գլոբալ միտումներին։ ՏՏ ընկերությունները, ստարտափները և խոշոր արտադրական կազմակերպությունները ներդնում են թվային HR գործիքներ, հիբրիդ աշխատանքային մոդելներ և կորպորատիվ մշակույթի զարգացումներ։

GortsUp Academy-ն իր հերթին առաջարկում է վերապատրաստման ծրագրեր ինչպես HR մասնագետների, այնպես էլ այլ կարիերայի ոլորտների համար՝ վաճառքի մենեջեր, մարքեթինգի մասնագետ և այլն։

Մարդկային ռեսուրսների կառավարման ժամանակակից ռազմավարությունները համատեղում են թվայնացում, ճկունություն և անհատական մոտեցում։ Հայաստանում HR ոլորտը դինամիկ զարգանում է, և կազմակերպությունները, որոնք արագ ներդնում են այս մեթոդները, ավելի մրցունակ են դառնում։

Թվային գործիքների կիրառումը, աշխատակիցների բարեկեցության ապահովումը, շարունակական ուսուցումը և կորպորատիվ մշակույթի զարգացումը միասին ստեղծում են այն հիմքը, որի վրա կառուցվում է հաջողակ կազմակերպություն։